Hapa Kwetu

Leo nilikwenda Chuo Kikuu Dar es Salaam kuongea na wanafunzi wa shahada ya juu katika ki-Swahili. Profesa Mugyabuso Mulokozi, aliyeketi hapo juu mstari wa mbele kushoto, alikuwa amenialika kuongea na wanafunzi wake hao katika somo la tendi. Walikuwa wakijadili utendi wa Hamziya , nami nilikaribishwa kuongelea tendi kwa ujumla. Niliongelea dhana kadhaa zihusuzo tendi, hasa dhana ya ushujaa, nikitoa mifano ya tendi kutoka sehemu mbali mbali za dunia, kama vile Illiad , Gilgamesh , Sundiata , Kalevala , Ozidi , na Liongo . Msimamo wangu kama nilivyoulezea katika maandishi kadhaa, ni kwamba dhana ya ushujaa ndio msingi wa tendi. Niliwaeleza kuwa tendi zinahitaji kuangaliwa kwa uyakinifu, kwa kuzingatia mabadiliko yake, na jinsi zinavyojitokeza katika sura mbali mbali. Kwa mfano, shujaa katika masimulizi ya utendi fulani anaweza asiwe shujaa katika masimulizi hayo hayo katika jamii tofauti. Wazo moja ambalo lilionekana kuwasisimua wanafunzi ni mchango wa wanawake katika ten

Tarehe 11 Juni, ndani ya basi kutoka Dar es Salaam kwenda Tanga, alikuja mtu moja akakaa kiti cha pembeni yangu. Kama kawaida yangu, nilikuwa na vitabu mkononi. Kimoja kilikuwa kitabu change kipya cha CHANGAMOTO . Sikujua kuwa wakati nasoma kitabu kingine, huyu jamaa alikuwa amekiangalia hicho cha CHANGAMOTO . Hatimaye aliomba kukiangalia, nami nilimpa. Baada ya muda aliniambia kuwa amekipenda sana kitabu hiki, akataja mambo kadhaa yaliyomvutia, kwamba ni changamoto. Akauliza kama anaweza kununua kitabu kile. Nilivutiwa na jambo hili, kwani, kwa uzoefu wangu, jambo hili la kununua vitabu ni nadra katika Tanzania. Nilimwambia kuwa anaweza kukichukua. Nilimwambia kuwa nimefarijika na kufurahi kumkuta Mtanzania anayependa vitabu. Hapo alisimama, akaenda mbele na kufungua begi lake ambalo alikuwa ametundika kwenye sehemu ya kuwekea mizigo. Akarudi na vitabu kadhaa, akanionyesha. Kitabu kimojawapo kilikuwa Uongozi Wetu na Hatima ya Tanzania cha Mwalimu Nyerere. Tena ilikuwa kitabu chen

Tarehe 24 na 25 Juni nitakuwa Diamond Jubilee Hall, Dar es Salaam, nikishiriki tamasha la elimu . Nitakuwa na meza yangu na hapo nitaongea na watu kuhusu masuala ya elimu, utamaduni na kadhalika, na hasa shughuli zangu katika nyanja hizo. Vitabu vyangu vitakuwepo. Nawakaribisha wote; tuonane, tubadilishane mawazo, na tulumbane. Karibuni sana.

Tangu mwaka juzi, nimeendesha warsha Tanzania, kuhusu masuala ya utamaduni, utandawazi, na maendeleo. Nina malengo kadhaa katika kufanya hivyo. Lengo moja ni kuwapa wa-Tanzania ujuzi ambao ninaendelea kuupata huku ughaibuni, kutokana na kusoma vitabu, kuongea na watu, na kuendesha warsha kuhusu masuala niliyotaja hapo juu. Natambua umuhimu wa kutoa fursa kwa wa-Tanzania kuyaelewa masuala hayo, waweze kujizatiti kwa ushindani wa dunia ya leo. Hakuna msingi bora na imara kuliko elimu. Lengo la pili la kuendesha warsha hizi Tanzania ni kuleta mwamko mpya katika mfumo na uendeshaji wa warsha. Kwanza, kuna mtindo wa kutegemea wafadhili. Watu wamezoea kuona warsha zikifanyika kwa kutegemea fedha kutoka kwa wafadhili au taasisi fulani. Wahudhuriaji wa warsha wanategemea kulipiwa gharama za ushiriki, pamoja na posho. Vibahasha vya posho ni sehemu ya utamaduni wa warsha katika Tanzania. Ninapinga utamaduni huu. Sitafuti wafadhili wa kulipia warsha zangu, na warsha zangu hazina posho. Badala

Sijui kama kuna jambo ninaloongelea mara nyingi zaidi katika blogu hii kuliko suala la tofauti za tamaduni duniani, athari zake, na umuhimu wa kuzielewa. Ni suala muhimu sana, hasa katika dunia hii ya utandawazi. Nimekuwa nikiendesha warsha kuhusu masuala haya huku Marekani, na miaka ya karibuni nimeanza kufanya hivyo Tanzania. Masuala haya yanaendelea kufahamika vizuri katika makampuni, mashirika,taasisi, vyuo na jumuia mbali mbali huku Marekani na sehemu zingine za ughaibuni. Lakini haya si mambo ya ughaibuni tu, na wala pasiwe na mtu akadhani ni mambo ya ughaibuni tu. Ndio maana naendesha warsha Tanzania. Kama kuna asiyeamini hayo, napenda kuleta tangazo la ajira lilitolewa na World Food Program la Umoja wa Mataifa hapa Tanzania, kama lilivyoripotiwa katika blogu ya Michuzi. Bofya hapa . Kigezo cha ufahamu wa tamaduni tofauti, ufahamu wa namna ya kushughulika na watu wa tamaduni mbali mbali, kimesisitizwa kama sifa mojawapo ambayo mwomba ajira anatakiwa awe nayo. Watu waliohudhur

Mimi ni mwandishi. Naweza kusema ninaendelea vizuri katika uwanja huo, kwani watu wanavitumia vitabu nilivyoandika, kama vile Africans and Americans , na Matengo Folktales , wakiwemo walimu vyuoni, katika masomo mbali mbali, hasa huku Marekani. Hata kijitabu kidogo cha Notes on Achebe's Things Fall Apart kimewahi kupendekezwa katika Chuo Kikuu cha Cornell , ambacho kinajulikana kwa masomo mengi, likiwemo somo la ki-Ingereza. Kutokana na mafanikio hayo, ningeweza kusema niendelee kuandika kama ninavyoandika. Lakini mimi nataka kuandika vitabu bora zaidi, na ningependa kila kitabu ninachoandika kiwe bora kuliko vile vilivyotangulia. Bado kuna fursa ya kufanya vizuri zaidi, na ni wajibu kuitumia fursa hiyo. Ninajua kuwa nikifanya juhudi, nitaandika vitabu bora zaidi. Ingawa naandika ki-Ingereza kiasi cha kuwaridhisha wale tunaowaita wenye lugha yao, na ingawa nakifahamu ki-Ingereza kiasi cha kuweza kuwafundisha hao watu, sijafikia kiwango cha Shakespeare. Kwa nini niridhike? Kuridh